Startup (Girişim) Hukuku Nedir?
Startup Hukuku yahut Türkçe karşılığı ile Girişim Hukuku, yenilikçi iş fikirlerinin bireyler veya topluluklar tarafından hayata geçirilen eylemlerin başlangıcından kurumsallaşma evresine kadar gereksinim duyduğu birden çok hukuk dalını içeren karma bir alandır.
Ülkemizde popülerliği gün geçtikçe artan startuplar, çağımızın ve piyasanın gereksinimleri gereği hızlı hareket etmeyi zorunlu kıldığından Startup Hukuku organik olarak ortaya çıkmıştır. Ayrıca girişimlerin başlangıç aşamasındaki sermayeleri ve aldıkları yatırımlar kısıtlı olduğundan; alanında uzman birden çok profesyonel ile çalışmanın maliyetinin yüksek olması da bu alanın ortaya çıkışını hızlandırmıştır.
Startup Hukukunun Kapsamı Nedir?
Startup Hukuku, yenilikçi bir fikrin ortaya çıkmasının ardından fikri koruma altına alma amacıyla Fikrî Mülkiyet Hukukunu, girişimin kurumsallaşma aşamasında Şirketler Hukukunu, yabancı ve yerli yatırımcıların girişime sermaye getirmeleri bakımından Yatırım Hukukunu, ticari ilişkilerin ilerleyebilmesi bakımından Ticaret Hukukunu, bir ürünün kişilere satılması halinde Tüketici Hukukunu, girişimin ihtiyaçları doğrultusunda yapılacak satın almalarda Borçlar Hukukunu, personel çalıştırılmak istenmesi halinde İş Hukukunu, vergisel yükümlülükler ve olası ihlaller bakımından Vergi Hukukunu ve girişimin taşıdığı özellikler bakımından farklı hukuk dallarını kapsayabilen geniş bir alandır.
Startuplar genelde iş planı oturmadan, öncelik iş fikrinin hayata geçirilmesi esas alınarak oluşturulduğundan hukuki bakımdan ciddi zorluk ve yaptırımlar ile karşı karşıya kalabilmektedir. Çünkü startuplar ticaret tecrübesi olmayan hatta kimi zaman çalışma tecrübesi olmayan gençlerin emekleri ile meydana geldiğinden; hukuki destek almadan atılan adımlar tecrübe eksikliğinin de etkisiyle ağır sonuçlar ortaya çıkarabilmektedir. Hukuki olarak ağır sonuçlar ile karşılaşmak başarılı olabilecek bir girişimi tabiri caizse yok edebilmektedir.
Startuplar Neden Profesyonel Desteğe İhtiyaç Duyar?
Büyük bir sermaye ve yatırım ile başarı ihtimalinin yüksek olduğu alanlarda kurulan, iş planına sahip modern şirketleri bir kenara ayırırsak; geleneksel şirketler aile işletmesi olarak kurulan, ticareti yaptığı iş ilişkileri ile öğrenen, hukuki bakımdan belirli aşamalarda destek alarak zamanla büyüyen yapılardır. Startuplar ise birden büyüyen, tecrübe edinme süreci kısa olan ve hata toleransının düşük olduğu yapılardır. Dolayısıyla startupların şirketlerin uzun yıllar sonucu elde ettiği birikimi çok hızlı oluşturmaları gerekmektedir.
Startupların alacağı profesyonel hukuki destek başarısızlık ihtimalini oldukça düşürecektir. Alınacak profesyonel destek yalnızca dava vekilliği olarak düşünülmemelidir. Avukatın vereceği danışmanlık faaliyetleri eksiklikleri hızlıca kapatacak ve hata payını azaltacaktır. Hukuki danışmanlık alınmadan hareket edilmesi halinde uzun yargı süreçleri, yüksek yargılama giderleri ve aksaklıklara sebebiyet verecektir.
Kurumsal şirket yapıları incelediğinde hukuki altyapıya önem verdikleri ve çoğunun kendi hukuk biriminin olmasının yanında danışmanlık hizmetleri aldığı da görülecektir. Bunun başlıca sebebi yargılamaya sebebiyet vermeden zaman ve giderleri azaltma amacıdır. Startupların hassas, hata kaldırmayan yapısı göz önüne alındığında; profesyonel desteğin ihtiyaçtan öte bir zorunluluk olduğu açıktır.
Nasıl Profesyonel Hukuki Destek Alınabilir?
Hukuki danışmanlığın sürekliliği önem arz etmekle birlikte bütçe ve ihtiyaç doğrultusunda belirli işler içinde avukatlık hizmeti almak mümkündür. Örneğin yalnızca iş fikrinin korumaya alınması veya şirket kuruluşunda danışmanlık alınması mümkündür. Ancak sık sık danışmanlık ve iş ücreti ödemek yerine belirli süreli bir anlaşma imzalanması -3 aylık, 6 aylık, 1 yıllık- daha ekonomik olmakla birlikte sürdürülebilirliği de arttıracaktır.
Startupların bir çok konuda hukuki desteğe ihtiyacı olacağı için bizim tavsiyemiz belirli süreli bir anlaşma imzalanması yönündedir.